Nowe tachografy

Tachografy drugiej generacji obowiązkowe już w sierpniu 2023? Tak, ale bez usługi OSNMA.

W związku z wdrażaniem kolejnych zapisów Pakietu Mobilności, od 21 sierpnia 2023 roku w życie wejdzie obowiązek montowania w kabinach nowo rejestrowanych samochodów ciężarowych inteligentnych tachografów drugiej generacji.

Inteligentne tachografy drugiej generacji (G2V2) już za dwa lata staną się obowiązkowym wyposażeniem dla wszystkich pojazdów użytkowanych przez przewoźników i kierowców zawodowych w przewozach międzynarodowych. Wprowadzenie tych zaawansowanych urządzeń ma na celu poprawę bezpieczeństwa na drodze, zwiększenie kontroli nad czasem pracy kierowców oraz ograniczenie nadużyć w zakresie przepisów dotyczących czasu jazdy i odpoczynku.

Zalety i możliwości tachografów G2V2

Tachografy drugiej generacji to nowoczesne urządzenia, które oferują zaawansowane funkcje ułatwiające pracę kierowców i ich rozliczanie, oraz lepszą ochronę przed fałszerstwami. Jedną z kluczowych różnic pomiędzy inteligentnymi tachografami drugiej generacji od stosowanych od 2019 roku inteligentnych tachografów pierwszej generacji jest możliwość automatycznego rejestrowania przekroczenia granicy. To przełoży się na komfort pracy kierowców, którzy nie będą już zmuszeni do szukania miejsca na granicy, by dokonać wpisu kraju, a także usprawni pracę przedsiębiorców rozliczających pracę kierowców. Ponadto tachografy G2V2 będą miały funkcję rejestrowania załadunku i rozładunku wraz z pozycją oraz typu przewozu w pamięci tachografu, co pozwoli na sprawdzenie zgodności zapisów z dokumentami przewozowymi. Wyposażenie tachografu drugiej generacji w interfejs bluetooth pozwoli na sprawną komunikację urządzenia z zewnętrznymi aplikacjami. To otwiera szeroki wachlarz możliwości, w tym uzyskiwanie informacji na temat aktualnie wykonywanych przez kierowcę czynności, a także zdalne wprowadzanie zapisów przykładowo za pomocą telefonu. Kolejną kluczową zaletą tachografów drugiej generacji będzie możliwość rozszerzonych zdalnych kontroli dokonywanych przez inspekcje, które będą miały dostęp do informacji o naruszeniach czasu prowadzenia pojazdu, w tym do maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu (ciągły, dzienny, tygodniowy). Dodatkowo, okres przechowywania danych w tachografach zostanie wydłużony z 28 do 56 dni, co wiąże się z wprowadzeniem nowych kart z większą pamięcią. Ważną innowacją będzie także autoryzacja sygnału GNSS, co umożliwi inspektorom jeszcze dokładniejsze odtworzenie trasy pojazdu przy użyciu odpowiednich narzędzi.

Opóźnienia w pracach nad technologią OSNMA

Inteligentne tachografy drugiej generacji G2V2 mają mieć funkcję zapisu pozycji pojazdu za pomocą sygnału GNSS, który powinien być uwierzytelniony przez usługę OSNMA, będącą dodatkowym zabezpieczeniem sygnału satelitarnego przed zakłóceniami i oszustwami. Problem w tym, że prace nad technologią uwierzytelnienia sygnału lokalizacji OSNMA z systemu Galileo, którą miała dostarczyć Europejska Agencja Kosmiczna, nadal trwają, a ich zakończenie przewiduje się dopiero na grudzień 2023 roku. Komisja Europejska przedstawiła jednak plan, który pozwala poradzić sobie z opóźnieniem we wdrożeniu technologii OSNMA, bez konieczności zmiany daty wprowadzenia obowiązku montowania tachografów drugiej generacji w nowo rejestrowanych pojazdach.

Tachografy „przejściowe”

Niedawno Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie wykonawcze (UE) 2023/980, które wprowadza niezbędne zmiany w rozporządzeniu UE 2016/799 dotyczącym wymogów i funkcjonowania tachografów. Usunięto fragmenty, w których była mowa o uwierzytelnieniu lokalizacji, a także dodano przepis, który pozwala rozróżnić tachografy przejściowe od właściwych tachografów G2V2. Tak zwane tachografy „przejściowe” to nic innego, jak tachografy inteligentne drugiej generacji G2V2, wyposażone we wszystkie wymagane funkcje, lecz bez uwierzytelnienia lokalizacji pojazdu. Nie zmienia to faktu, że ich pozycja GNSS będzie zapisywana prawidłowo i wiarygodna dla celów kontroli. Takie tachografy mają być montowane w pojazdach ciężarowych do czasu pojawienia się na rynku usługi OSNMA na rynku. Wtedy też tachografy „przejściowe” będzie można zaktualizować np. przy okazji okresowych kalibracji albo innych przeglądów serwisowych. Specjaliści przewidują, że technologia OSNMA będzie dostępna w maju 2024 roku, o ile prace nad nią nie ulegną dalszemu przedłużeniu. To rozwiązanie umożliwia producentom tachografów uzyskać pozwolenie na użytkowanie nowych urządzeń. W maju tego roku taką homologację uzyskał już najnowszy tachograf DTCO 4.1.

Nowe tachografy – koszty dla przewoźników

Inteligentne tachografy drugiej generacji do komunikacji z systemami transportowymi wykorzystują technologię lokalizacji satelitarnej oraz interfejs bluetooth. Z tego powodu nie wystarczy jedynie zaktualizować dotychczasowo używanych tachografów, niezbędna będzie ich fizyczna wymiana wraz z koniecznością wymiany czujnika ruchu na nowy.  Przewoźnicy muszą dokonać tego na własny koszt, co już teraz wiąże się z wydatkiem w granicach kilku tysięcy złotych, a ceny będą z pewnością rosnąć. Trzeba też pamiętać o tym, że do końca 2024 roku należy obowiązkowo wymienić tachografy analogowe lub cyfrowe starszego typu w pojazdach wykonujących przewozy międzynarodowe. Nie są to niestety jedyne koszty, jakie będą musiały ponieść firmy transportowe. Kolejne koszty będą wiązały się z koniecznością dostosowania systemów i urządzeń do pobierania danych z tachografów, a także szkoleń dla pracowników, kierowców i kadry zarządzającej. Przedsiębiorcy stają przed ważnym wyzwaniem w postaci dobrego rozplanowania wymiany tachografów w swoich pojazdach, co jest procesem nie tylko kosztownym, ale też czasochłonnym. W przypadku zakupu nowych pojazdów w 2023 roku warto dobrze zastanowić się nad generacją tachografu. W przypadku pojazdów z inteligentnym tachografem pierwszej generacji trzeba będzie zdążyć z jego rejestracją przed datą 21 sierpnia, co nie zmienia faktu, że za dwa lata i tak będzie trzeba wymienić go na inteligentny tachograf G2V2.