Od 31 stycznia 2025 roku Wielka Brytania wprowadziła obowiązek składania deklaracji wstępnych bezpieczeństwa i ochrony (Entry Summary Declaration – ENS) dla wszystkich towarów importowanych z Unii Europejskiej do Wielkiej Brytanii. To rodzi nowe obowiązki prawne dla firm realizujących transport towarów do Wielkiej Brytanii.

Rozszerzenie obowiązku składania deklaracji wstępnych bezpieczeństwa i ochrony na towary sprowadzane z krajów UE ma na celu zwiększenie kontroli nad przepływem towarów oraz zapewnienie bezpieczeństwa na granicach. Polskie podmioty prowadzące i obsługujące handel towarowy z Wielką Brytanią, muszą dostosować się do nowych regulacji, aby uniknąć opóźnień i potencjalnych kar.

Czym jest deklaracja wstępna ENS?

Deklaracja wstępna ENS jest dokumentem elektronicznym zawierającym szczegółowe informacje odnośnie towarów wprowadzanych na obszar celny Wielkiej Brytanii. Jej głównym zadaniem jest umożliwienie służbom celnym przeprowadzenia analizy ryzyka przed przybyciem towarów, co pozwala na identyfikację potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa i ochrony. Obowiązek składania deklaracji spoczywa na przewoźniku, jednakże może on upoważnić inny podmiot, np. importera czy agencję celną, do złożenia deklaracji w jego imieniu. Nie zdejmuje to jednak z niego odpowiedzialności prawnej za jej terminowe i prawidłowe złożenie. Podobny system, znany również jako ENS, funkcjonuje także w Unii Europejskiej. W ramach unijnego systemu Import Control System 2 (ICS2) przedsiębiorcy są zobowiązani do składania deklaracji bezpieczeństwa i ochrony przed wprowadzeniem towarów na teren UE.

Zmiany w obowiązkach europejskich eksporterów i przewoźników

Wprowadzenie przez Wielką Brytanię obowiązku składania deklaracji ENS dla towarów importowanych z UE do Wielkiej Brytanii oznacza dla polskich i europejskich podmiotów konieczność dostosowania się do nowych wymogów celnych. Każdy towar eksportowany z Polski do Wielkiej Brytanii musi zostać objęty deklaracją ENS. Co więcej, deklarację tą należy złożyć przed przybyciem towarów do portu w Wielkiej Brytanii.

Przedsiębiorcy, którzy planują składać deklaracje samodzielne powinni zarejestrować się w brytyjskim systemie Safety and Security GB (S&S GB). Ta procedura wymaga posiadania konta Government Gateway oraz brytyjskiego numeru EORI rozpoczynającego się od „GB”. Co istotne, system nie posiada interfejsu użytkownika. Oznacza to, że nie można po prostu wejść na stronę i ręcznie wypełnić ENS, jak odbywa się to np. w systemie ICS2. Aby złożyć deklarację samodzielnie, użytkownik musi zakupić gotowe oprogramowanie albo skorzystać z usług firmy zewnętrznej, która oferują kompleksową obsługę składania deklaracji ENS (Community System Provider – CSP).

Alternatywnym rozwiązaniem dla przewoźnika jest upoważnienie agencji celnej w Wielkiej Brytanii do złożenia deklaracji w jego imieniu. Należy pamiętać, że pomimo takiego upoważnienia to przewoźnik nadal ponosi pełną odpowiedzialność prawną za prawidłowe i terminowe złożenie deklaracji. Oprócz przekazania agencji wszystkich niezbędnych informacji powinien on także monitorować, czy deklaracja została prawidłowo złożona i upewnić się, że nie ma żadnych błędów, które mogłyby spowodować opóźnienia na granicy. Takie rozwiązanie jest korzystne dla tych podmiotów, które wolą uniknąć konieczności rejestracji w brytyjskim systemie S&S GB i zapewnić sobie wsparcie profesjonalistów. Koszty takiej usługi są różne w zależności od agencji celnej.

Uproszczenie deklaracji

Pozytywną informacją jest zmniejszenie od 31 stycznia 2025 roku ilości danych dotyczących bezpieczeństwa i ochrony wymaganych w deklaracji wstępnej ENS. Uproszczona deklaracja zawiera 20 obowiązkowych pól, 8 pól warunkowych, które należy uzupełnić tylko w określonych przypadkach oraz 9 pól opcjonalnych, które można wypełnić lub pozostawić puste. Do wymaganych informacji należą: Lokalny numer referencyjny (LRN), Nadawca (consignor), Odbiorca (consignee), Kody kraju (krajów) tranzytu, Osoba składająca deklarację wstępną, Środek transportu na granicy, Identyfikacja środka transportu przekraczającego granicę, Pierwsze miejsce przybycia, Data i godzina przybycia do pierwszego miejsca przybycia, Miejsce załadunku, Miejsce rozładunku, Opis towarów, Rodzaje opakowań, Liczba opakowań, Numer pozycji towarowej, Masa brutto, Numer plomby, Numer dokumentu transportowego, Metoda płatności za transport, Data i godzina deklaracji.

Aby zapewnić płynność operacji eksportowych i uniknąć potencjalnych problemów na granicy, polscy przedsiębiorcy powinni zapoznać się z nowymi wymogami. Ważne jest, aby wybrać sprawdzonych partnerów logistycznych, którzy mają doświadczenie w składaniu tego typu deklaracji i są zaznajomieni z procedurami.