5 skutecznych sposobów na oszczędzanie paliwa w transporcie

Ceny paliw ustabilizowały się. Jednak dla branży TSL paliwo nadal stanowi największy koszt operacyjny – przekraczający nawet 40% wszystkich wydatków1. Z najnowszych badań wynika, że wysokie ceny paliw i opłat autostradowych są jednym z trzech głównych problemów polskich firm transportowych2. Jakie działania powinni dzisiaj podjąć przewoźnicy dla realnych oszczędności paliwowych? Oto 5 skutecznych sposobów.

  1. Inteligentne planowanie tankowań

Losowe tankowania były standardem w wielu firmach transportowych. To kierowca na trasie decydował, gdzie i ile paliwa zatankuje, co oczywiście było praktyką wysoce nieefektywną. Odpowiedzialność za kontrolę i planowanie tankowań powinna spoczywać na specjaliście, na przykład na spedytorze wyposażonym w odpowiednie narzędzia. Spedytorzy korzystają m.in. z nowoczesnej telematyki i systemu zarządzania transportem TMS. Pozwala to na skuteczne i kompleksowe zarządzanie tankowaniami. Kierowcy realizujący zlecenia otrzymują od spedytora jasne wytyczne, ile paliwa i gdzie zatankować – w czasie rzeczywistym. System TMS jest zintegrowany z kartami paliwowymi, systemem GPS i telematyką, więc spedytor ma dostęp do wyselekcjonowanych, wartościowych danych o tankowaniach i zużyciu paliwa. Informacje może łatwo analizować, aby planować i wdrażać właściwe kroki optymalizacyjne. 

  1. Selekcja punktów tankowania 

Chociaż rynek paliwowy w ostatnim czasie ustabilizował się, wciąż istnieją duże dysproporcje między cenami paliw w różnych krajach europejskich, a nawet na poszczególnych stacjach w jednym regionie. Z praktyki wynika, że przewoźnicy nie szukają oszczędności w innych państwach – nie modyfikują tras specjalnie po to, by zatankować taniej na przykład w Czechach, Belgii czy Hiszpanii, gdzie ceny paliw są obiektywnie korzystne3. Podstawą oszczędności paliwowych jest efektywny wybór punktów tankowania na trasie kierowcy – takich, które w danej chwili oferują najlepsze warunki cenowe oraz są optymalne pod względem lokalizacji i infrastruktury. Bo niższe ceny paliw mogą nie wygenerować istotnych oszczędności, jeśli kierowca będzie zmuszony zjechać z głównej trasy. Branża TSL dysponuje dzisiaj rozwiązaniami umożliwiającymi stałą kontrolę nad cenami paliw, a kierowcy na trasie korzystają z wyselekcjonowanych punktów tankowania, które znajdują się w strategicznych dla przewoźników lokalizacjach, na przykład blisko granic. 

  1. Szkolenie kierowców z eco-drivingu 

Coraz więcej dużych firm transportowych widzi w eco-drivingu źródło ogromnych oszczędności paliwowych, sięgających nawet 20%. Szkolenia kierowców zawodowych z ekonomicznej i ekologicznej jazdy stają się standardem. Jakie są najważniejsze zasady eco-drivingu w branży TSL? Podstawową jest jazda – oczywiście w miarę możliwości – na włączonym tempomacie, zwłaszcza podczas długich tras. Nowoczesne ciężarówki posiadają zaawansowane tempomaty, które automatycznie dobierają prędkość i inne parametry jazdy do topografii terenu, co przekłada się na realne oszczędności na paliwie. Drugą, ważną zasadą eco-drivingu jest unikanie zbyt długich postojów na włączonym silniku. Wyłączenie silnika pozwala zmniejszyć zużycie paliwa i wydłużyć żywotność pojazdu. Trzecia zasada mówi o konieczności równomiernego rozkładania ładunku na naczepie. Taka praktyka powoduje mniejszy opór, a co za tym – niższe spalanie. Bardzo ważna jest również optymalizacja tras, o czym szerzej piszemy w kolejnym akapicie.

  1. Indywidualne planowanie tras

Ograniczenie zużycia paliwa wymaga umiejętnego planowania tras. Dzisiaj w zadaniu tym spedytorów wspiera inteligentna telematyka zintegrowana z systemem TMS. Każdy przejazd może zostać zaplanowany pod kątem najniższego spalania lub najtańszego dotarcia do celu. Technologie wykorzystywane w transporcie pomagają ułożyć trasę tak, aby omijać korki, unikać płatnych odcinków dróg czy minimalizować puste przebiegi. Dodatkowo spedytor może wziąć pod uwagę preferencje i styl jazdy konkretnego kierowcy – bo osobiste czynniki również mają przełożenie na zużycie paliwa.

  1. Regularne przeglądy i serwisy floty 

Stan techniczny pojazdu ma istotny wpływ na ilość zużywanego paliwa. Jedną z przyczyn nadmiernego spalania jest niedostateczne ciśnienie w oponach. Regularne przeglądy floty transportowej i jej utrzymanie w dobrym stanie technicznym to podstawa optymalizacji paliwowej, ale też uniknięcia znacznie poważniejszych konsekwencji finansowych (i nie tylko). Szacuje się, że jeden niesprawny pojazd ciężarowy generuje straty na poziomie ok. 60 tys. zł. Przy rozbudowanych flotach przestrzeganie terminów przeglądów i serwisów byłoby trudne. Na szczęście dzisiaj zarządcy flot otrzymują automatyczne powiadomienia o terminach z telematyki zintegrowanej z systemami TMS.

Podsumowanie

Paliwo jest kluczowym kosztem operacyjnym w transporcie. Stanowi przeszło 40% zewnętrznych wydatków branży transportowej. Przewyższa nawet wydatki na wynagrodzenia. Przewoźnicy poszukujący realnych oszczędności paliwowych powinni skupić się na zmianie standardów tankowania, aby proces ten podlegał precyzyjnej kontroli, a decyzje o miejscu i ilości tankowanego paliwa podejmował doświadczony spedytor lub inny specjalista, wspierany innowacyjnymi technologiami.

1Raport „Transport drogowy w Polsce 2024/2025” – centrum analiz SpotData

2Badanie „Problemy i wyzwania firm transportowych” – Krajowy Rejestr Długów

3Webinar: Czas na transport 39 – Eurowag